Makul sürede yargılamanın bitirilmesi ilkesi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde yer aldığı gibi, Anayasa’nın ilgili Maddesinde’ de yargılama sürelerine ilişkin düzenleme getirilmiştir. Makul sürede yargılanma hakkı hakkın en kısa sürede sahibine teslimini ve hukuki ...
Adil yargılanma hakkının en temel unsurlarından biri de yargılamanın makul süre içerisinde bitirilmesidir. Makul sürede yargılanma hakkı, hakkın en kısa sürede sahibine teslimini ve hukuki sorunun en uygun süre zarfında çözüme kavuşmasını sağlar. Ceza yargılaması bakımından değerlendirildiğinde makul sürede yargılanma, sanık üzerindeki suç şüphesinin bir an önce kalkmasına yani aklanmaya ya da failin bir an önce cezalandırılması ile toplum vicdanının rahatlamasına hizmet eder.
Makul sürede yargılamanın bitirilmesi ilkesi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. Maddesi’nde yer aldığı gibi, Anayasa’nın 141. Maddesinde’ de yargılama sürelerine ilişkin düzenleme getirilmiştir.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 6. Maddesi’nde ; “Herkes, gerek medenî hak ve yükümlülükleriyle ilgili nizâlar, gerek cezaî alanda kendisine yöneltilen suçlamalar konusunda karar verecek olan, yasayla kurulmuş, bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından davasının makul bir süre içinde, hakkaniyete uygun ve açık olarak görülmesini isteme hakkına sahiptir.” Denmektedir.
Anayasa’nın 141. Maddesi’nde ise; “Davaların en az giderle ve mümkün olan süratle sonuçlandırılması yargının görevidir” Denmektedir.
Uluslararası hukukun temel ilkeleri ve ilkelere dayanılarak düzenlenen temel hukuki metinler, makul sürede yargılanmayı zorunlu kılsa da; uygulamada davaların çok uzun sürelerde sonuçlandığı, birçoğunun zamanaşımına uğradığı, bu nedenle vatandaşların dava açmak dahi istemediği görülmektedir. Uygulamada soruşturma süreleri uzamakta, duruşma günleri çok geç tarihlere verilmekte ve davalar gereksiz yere sürüncemede kalmaktadır. Kuşkusuz bu durumun mahkemelerin iş yükü ile doğrudan ilgisi bulunmaktadır.
Yeni adli yılın açılışıyla, yargılamanın makul sürede sonuçlanmasına ilişkin önlemler kapsamında Adalet Bakanlığı’nca Cumhuriyet Başsavcılıklarına ve Mahkemelere yazı gönderilmiş ve uygulamanın başlayacağı bildirilmiştir. İlgili yazıda, soruşturma, kovuşturma ve yargılama sürelerinin, mahkeme ve savcılıkların iş yükü gözetilerek sınırlandırılacağı ve hedef sürelerin belirleneceği açıklandı.
Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi üzerinden (UYAP ) her bir dava ya da soruşturma için öngörülen hedef süreler görülebilecek ve takip edilecek. Yapılacak düzenleme ile, dava sürelerinin yanısıra, duruşma sayısı, dosyanın tebligat nedeniyle ya da bilirkişide bulunması nedeniyle bekletildiği süreler de belirlenecek.
Yargılamada geçecek sürelere ilişkin tebliğ 1 Ocak 2009 tarihi itibariyle ilgili makamlara ulaştırılacak.
Makul Sürede Yargılanma Hakkı Konusunda Daha detaylı bilgi almak için ofisimizi arayabilirsiniz.
Aşağıdaki başlıklar da ilginizi çekebilir.
