Soybağının Reddi Davası

Soybağının reddi davası baba ile çocuk arasındaki soybağını ortadan kaldıran bir davadır. Aile hukukunda evlilik içinde doğan ya da evliliğin sona ermesinden itibaren 300 gün içinde doğan çocuğun babasının koca olduğu kabul edilmektedir.

Türk Medeni Kanunu’nda bu karine TMK 285 Md.’de düzenlenmiştir. TMK’nun 285. Maddesinde:

“Evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz gün içinde doğan çocuğun babası kocadır. Bu süre geçtikten sonra doğan çocuğun kocaya bağlanması, ananın evlilik sırasında gebe kaldığının ispatıyla mümkündür. Kocanın gaipliğine karar verilmesi hâlinde üç yüz günlük süre, ölüm tehlikesi veya son haber tarihinden işlemeye başlar.” Denmektedir.

Evlilik içinde doğan çocuğun  biyolojik babasının farklı olduğu durumda dahi, çocuk karine gereği kocanın kabul edilir. Ancak, bu karinenin çürütülmesi mümkündür.

Soybağının reddi davası baba ile çocuk arasındaki soybağını ortadan kaldıran bir davadır ve bu neticenin gerçekleşmesi için çocuğun biyolojik babasının çocuk ile arasındaki  soybağı ortadan kaldırılmak istenen kişi olmamalıdır. Başka bir deyişle, çocukla baba arasında sağlıklı bir soybağı kurulmuşsa, baba çocuğun, biyolojik babasıysa, soybağının reddi davasından sonuç alınamaz.

Soybağının reddi davasında, kocanın baba olmadığını ispat bakımından , çocuğun hangi dönemde ana rahmine düştüğü önem taşır.

• Çocuk evlenmeden önce ya da ayrı yaşama sırasında ana rahmine düşmüşse, davacının başka bir kanıt getirmesi gerekmez. Ancak, gebe kalınan dönemde cinsel ilişki yaşandığına dair, inandırıcı kanıtlar varsa karine geçerliliğini korur ve kocanın baba olmadığının ayrıca ispatı gerekir.
• Çocuk; evlenmeden başlayarak en az yüzseksen gün geçtikten sonra ve evliliğin sona ermesinden başlayarak en fazla üçyüz gün içinde doğmuş ise, evlilik içinde ana rahmine düşmüş sayılır. Bu halde karine güçlü olsa da aksinin ispatı mümkündür. Evlilik içinde ana rahmine düşen çocukların babasının koca olmadığının ispatında, kocanın o dönemde karısı ile cinsi münasebette bulunmasının mümkün olmadığı ispatlanabileceği gibi, gerekli sağlık incelemeleri yapılarak da çocuğun babasının koca olmadığı ortaya konabilir.

Soybağının Reddi Davasının Tarafları Kimlerdir?       :

• Koca; ana ve çocuğa karşı soybağının reddi davası açabilir. Çocuğun da ana ve kocaya karşı soybağının reddi davası açması mümkündür. Ergin olmayan çocuğa atanan kayyım da yasal süre içerisinde soybağının reddi davası açabilir.
• Sınırlı ehliyetsizler, yasal temsilcilerinin rızasına bağlı olmaksızın soybağının reddi davası açabilirler.
• Koca, dava açma süresi dolmadan ölmüş, gaipliğine karar verilmiş ya da ayırt etme gücünü kaybetmişse, kocanın altsoyu, anası babası veya baba olduğunu iddia eden kişi doğumu ve kocanın ölümünü, sürekli olarak ayırt etme gücünü kaybettiğini veya hakkında gaiplik kararı alındığını öğrenmelerinden başlayarak bir yıl içinde soybağının reddi davasını açabilmektedirler.

Soybağının Reddi Davasında Hak Düşürücü Süre Ne Kadardır?

Öncelikle soy bağının reddi davası bakımından yasa ile düzenlenen sürelerin hak düşürücü süre olduğunu, dolayısıyla yargıcın re’sen (kendiliğinden) gözönünde  bulundurduğu, uyulmadığı takdirde hakkı ortadan kaldıran sürelerden olduğunu belirtmek isteriz.

• Soybağının reddi davasını koca açacak ise; doğumu, baba olmadığını, annenin başka bir erkekle cinsel ilişkide bulunduğunu  öğrendiği tarihten itibaren bir yıl içinde dava açmalıdır. Yasanın  ilk halinde mevcut olan “her halde doğumdan itibaren beş yıl içinde” açılması gerektiğine ilişkin ibaresi de, Anayasa Mahkemesi’nin  2013/62 E. 2013/115 Sayı  10.2013 Tarihli kararı ile  iptal edilmiştir.
• Dava açma süresi içinde kocanın ölmesi, gaipliğine karar verilmesi, ayırt etme gücünü kaybetmesi halinde ise, dava açma hakkı olan altsoyu, anası babası ya da baba olduğunu iddia eden kişi kocanın durumunu öğrenmelerinden başlayarak bir yıl içinde soybağının reddi davasını açabilirler.
• Davacı çocuk ise, hak düşürücü süre, çocuğun ergin olduğu tarihte başlar, bir yıl bitmekle sona erer. Ergin olmayan çocuğa atanan kayyım bakımından ise, hak düşürücü süre atama kararının kendisine tebliğ olduğu tarihte başlar, bir yıl bitmekle sona erer.

Dava süresi içinde açılmamış, ancak gecikme haklı bir sebebe dayanıyor ise; bir yıllık hak düşürücü süre gecikme nedeninin ortadan kalkmasıyla işlemeye başlar. Hangi nedenlerin haklı bir gecikme nedeni olarak kabul göreceği hakimin takdirindedir.

Soybağının reddi konusunda daha detaylı bilgi almak veya dava açmak için ofisimizi arayabilirsiniz.

İletişim bilgileri için lütfen tıklayınız.